Collectieve valbeveiliging en individuele valbeveiliging zijn twee begrippen die naar voren komen in de arbeidshygiënische strategie. Deze strategie heeft als doel om het werken op hoogte zo veilig mogelijk te maken voor jezelf en je werknemers.
De arbeidshygiënische strategie onderscheidt vier niveaus die op elkaar voortbouwen. Het eerste niveau heeft in principe weinig te maken met het daadwerkelijk installeren van valbescherming, het neemt het gevaar namelijk weg bij de bron.
Stap twee en drie, daarentegen, betreffen wel middelen die worden geïnstalleerd. Maar, wat is het verschil tussen de twee?
Niveau twee: collectieve valbeveiliging
Als een aanpak bij de bron niet volstaat, dien je over te gaan naar niveau twee: het installeren van een collectieve valbeveiliging. Collectief beveiligen betekent dat het valgevaar van alle medewerkers wordt weggenomen met één oplossing.
Voorbeelden van zulke valbeveiligingen zijn borstweringen aan de dakrand, of bijvoorbeeld een hekwerk langs een bordes. Dit soort maatregelen zullen er voor zorgen dat iedereen die op hoogte werkt per definitie beter beveiligd is.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee typen collectieve valbeveiliging:
- Permanente collectieve valbeveiliging: altijd aanwezig op dezelfde plekken, zoals looppaden, markeringen en permanente hekwerken en leuningen;
- Mobiele collectieve valbeveiliging: tijdelijk aanwezig en kan waar nodig worden verplaatst. Denk hierbij aan vangnetten, bouw- en rolsteigers en tijdelijke hekwerken.
Niveau drie: individuele valbeveiliging
Het derde niveau van de arbeidshygiënische strategie richt zich, in tegenstelling tot het tweede niveau, op het individu. Een valbeveiliging op individueel niveau betekent dus dat het bescherming biedt aan één persoon. Het valgevaar wordt beperkt, of de val wordt opgevangen, door het gebruik van individuele valbeveiliging.
Ook hier wordt weer onderscheid gemaakt tussen twee typen valbeveiliging:
- Permanente individuele valbeveiliging: altijd aanwezig, zoals ankerpunten of aanlijnsystemen;
- Mobiele individuele valbeveiliging: kan verplaatst worden als dit nodig is. Denk bijvoorbeeld aan mobiele ankerpunten of persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s).
Verschillen tussen collectieve en individuele valbeveiliging
Je had het waarschijnlijk al opgemerkt, maar er zijn zeker wat verschillen tussen collectieve en individuele maatregelen.
Een belangrijk verschil is dat collectieve maatregelen per definitie meer mensen beschermen dan de individuele maatregelen. Mede hierom ben je verplicht om eerst collectieve maatregelen te nemen voordat je individuele maatregelen neemt.
Permanente en mobiele valbeveiliging
Daarnaast zit er ook een verschil tussen de twee als het aankomt op het soort valbeveiliging. Beide maken onderscheid tussen permanente en mobiele valbeveiliging, maar de twee zijn niet hetzelfde.
Eerst, de collectieve valbeveiliging. Hierbij hangt een keuze voor permanente of mobiele maatregelen af van de werkzaamheden die je moet verrichten. Bij een tijdelijke klus kan namelijk mobiele valbeveiliging geschikter zijn. Je kiest dus vaak voor één van de twee soorten, niet voor beide. De specialisten van Worksafe Nederland denken hierover graag met je mee.
Als we kijken naar individuele valbeveiliging zien we dat permanente en mobiele maatregelen elkaar juist aanvullen. Denk bijvoorbeeld aan de combinatie van een veiligheidsharnas (mobiel) en een ankerpunt (permanent): de twee zijn vrij letterlijk onlosmakelijk aan elkaar verbonden.
Wanneer kies je voor welke valbeveiliging?
Het is niet altijd nodig om individuele valbeveiliging te hebben. In sommige gevallen heb je namelijk al genoeg aan een combinatie van collectieve maatregelen. Om een goed beeld te krijgen van de maatregelen die je moet nemen voert Worksafe Nederland graag een Risico Inventarisatie en Evaluatie voor je uit. Zo weet je zeker dat jij en je werknemers zo goed mogelijk beveiligd zijn tijdens hun werk op hoogte.
