In dit artikel leggen we u uit wat dak valbeveiliging precies is, vanaf welke hoogte valbeveiliging op het dak verplicht is en welke soorten valbeveiliging er allemaal in de markt zijn. Hiernaast geven we u informatie over de periodieke (verplichte) keuring van valbeveiliging.
Wanneer uw bedrijf op hoogte werkt dan is het belangrijk dat u goed nadenkt over de valbeveiliging op het dak. Want voordat u aan het werk gaat wilt u natuurlijk dat de veiligheid van uw medewerkers en de nabije omgeving gegarandeerd is. En daar komt valbeveiliging om de hoek kijken. Bent u benieuwd wat valbeveiliging precies inhoudt en hoe uw bedrijf hier volgens de geldende wet- en regelgeving mee aan de slag moet? Dan is het belangrijk dat u goed geïnformeerd bent. Op deze pagina brengen we u volledig op de hoogte!
Wanneer u werkt op hoogte dan is het essentieel dat uw valbeveiliging goed geregeld is. Maar wat verstaan we eigenlijk onder valbeveiliging op het dak? Valbeveiliging is een verzamelbegrip van alle maatregelen die u kunt nemen om ongelukken bij werken op hoogte te voorkomen. Dit kunnen bijvoorbeeld ankerpunten, hekwerken en lijnsystemen zijn, maar het gaat ook over het voorkomen van mankementen aan ladders, trappen of steigers. Andere vormen van valbeveiliging zijn de beschermingstoepassingen die u gebruikt om calamiteiten bij werken op hoogte te voorkomen. Denk hierbij aan persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) zoals hand- en hoofdbescherming. Zelfs de risico-inventarisatie van de dakinrichting hoort bij valbeveiliging, zoals de plaats van de zonnepanelen of de aanwezigheid van bliksembeveiliging of andere technische installaties.
De valbeveiliging op een dak is vanaf een bepaalde hoogte wettelijk noodzakelijk. Volgens de Europese wet- en regelgeving (Arbobesluit, artikel 3.16.) zijn valbeveiligingsmiddelen voor werkzaamheden vanaf een hoogte van 2,50 meter verplicht. Gaat u aan het werk op een dak met een hoogte van minder dan 2,50 meter? Dan kan valbeveiliging ook verplicht zijn wanneer er sprake is van een verhoogd valrisico. Denk hierbij aan werkzaamheden waarbij uitstekende delen, open water of wegen in het spel zijn.
Via dit artikel leest u meer de verplichting van valbeveiliging.
Wanneer er op een schuin dak werkzaamheden worden uitgevoerd dan is het belangrijk om vooraf goed na te denken over de valbeveiliging. Bij klussen als de plaatsing en het onderhoud van zonnepanelen, dakramen, airconditioningsystemen of schoorstenen bijvoorbeeld. De valbeveiliging op een schuin dak is daarbij wezenlijk anders dan de valbeveiliging bij werkzaamheden op hoogte bij platte daken. Dat komt omdat er op een hellend dak van over de hele oppervlakte een valgevaar is. Bovendien zijn er voor medewerkers op een schuin dak nog meer risicofactoren, omdat zij van het dak af kunnen glijden. Met tijdelijke of permanente veiligheidstoepassingen zoals steigers, ankerpunten, kabel- en railsystemen en ladderhaken zorgt u ervoor dat uw medewerkers ook op een schuin dak veilig aan het werk kunnen.
Gaat u werkzaamheden uitvoeren op een plat dak? Ook hier is het essentieel om voor de juiste valbeveiliging te gaan. De valbeveiliging op platte daken wordt ook wel horizontale valbeveiliging genoemd. Om op een plat dak veilig te kunnen werken heeft u de keuze uit tijdelijke of permanente valbeveiliging. Tijdelijke veiligheidsvoorzieningen waaraan u kunt denken zijn ankerpunten of het gebruik van hekwerken. Zijn de werkzaamheden permanent van aard? Dan is het verstandig om voor permanente hekwerken, ankerpunten en/of kabel- en railsystemen te gaan.
De valbeveiliging bij werken op hoogte kunnen we onderscheiden in twee verschillende varianten: de collectieve en individuele valbeveiliging. Wanneer u voor meerdere personen de valbeveiliging op het dak wilt waarborgen, dan hebben we het over collectieve valbeveiliging. De individuele valbeveiligingstoepassingen zijn voor, zoals de naam al zegt, het individu. Hieronder zullen we de voorbeelden van collectieve valbeveiliging aan u uitleggen.
Het plaatsen van een hekwerk bij werken op hoogte is een voorbeeld van een collectieve valbeveiliging. Het voordeel van zo’n hekwerk is dat deze snel geïnstalleerd is. Daarbij is iedereen op het dak en rondom het pand goed beschermd.
Een ander wijze van collectieve valbeveiliging is de toepassing van dakrandbeveiliging. Met dakrandbeveiliging voorkomt u het valgevaar van uw medewerkers rondom de dakrand. Zo is het werken op hoogte een stuk veiliger. Dakrandbeveiliging is zowel tijdelijk als permanent te installeren.
De kooiladder is een product op het gebied van valbeveiliging waarmee u een veilige toegang van en naar het dak realiseert. Een kooiladder wordt vaak toegepast bij een vluchtroute op en rondom het gebouw. Om deze toegangswegen van en naar het dak veilig toegankelijk te maken is een kooiladder vanaf 2,50 meter verplicht.
Ankerpunten zijn een veelgebruikte vorm van individuele valbeveiliging op het dak. Dat komt omdat ankerpunten eenvoudig toepasbaar zijn voor verschillende dakconstructies. Met ankerpunten wordt het werkgebied van een werknemer begrensd, zodat van hoogte vallen onmogelijk wordt gemaakt. De ankerpunten zijn zowel los als in combinatie met een kabelsysteem toepasbaar en het is mogelijk om zowel vaste als tijdelijke ankerpunten voor valbeveiliging te installeren.
Om medewerkers te verankeren aan een ankerpunt is het nodig dat het personeel een harnas heeft. Dit zogeheten valharnas voorkomt niet dat de medewerker van het dak valt, maar wel dat hij of zij uiteindelijk de grond raakt. Het harnas is een product voor valbeveiliging waarbij de persoon aan een speciale lijn vastzit. Door middel van een ankerpunt wordt de lijn naar het harnas bevestigd.
Leeflijnen komt u ook veel tegen bij werkzaamheden op hoogte. Deze toepassing voor valbeveiliging werkt samen met ankerpunten, een kabel en het harnas. Hiermee is de medewerker snel en veilig verankerd. De leeflijn zorgt ervoor dat de persoon niet van het dak kan vallen.
Het werken op hoogte brengt diverse risicofactoren met zich mee. Om deze risico’s te minimaliseren is het niet afdoende om zomaar te kiezen tussen collectieve of individuele valbeveiliging. Het is nodig dat u volgens de arbeidshygiënische strategie te werk gaat. Dit is een aanpak waarbij op vier hiërarchische niveaus de kans op ongevallen wordt weggenomen. Het is dan ook belangrijk dat deze maatregelen in de juiste volgorde worden opgepakt. De vier niveaus zijn:
Zoals u heeft gelezen zijn er veel toepassingen en producten op het gebied van valbeveiliging op daken en bij het werken op hoogte. Om al deze middelen op een veilige manier te (blijven) gebruiken is het belangrijk dat de valbeveiliging in perfecte staat is. Alleen op die manier is en blijft de valbeveiliging voor uw medewerkers en omgeving betrouwbaar. Vanuit de fabrikant wordt het keuren van uw valbeveiliging jaarlijks verplicht gesteld. Terwijl ook vanuit de wetgeving de jaarlijkse keuring van persoonlijke beschermingsmiddelen verplicht is. Heeft u uw valbeveiliging al voor elkaar? Bij WorkSafe Nederland staan we graag voor u klaar met vrijblijvend advies over alle type valbeveiligingssystemen.